15بودند)، و برخى در اسم او تصرف مىكردند (مانند بتپرستان، كه «لات» را از اللّٰه و «عزّى» را از عزيز گرفته بودند)، جمعى به غير او اشاره مىكردند سپس آنان را به وسيلۀ رسول اكرم صلى الله عليه و آله هدايت كرد و به معارف الهى آشنا ساخت» 1
طبقۀ روشنفكر عرب، ستاره و ماه را مىپرستيدند.
اما طبقۀ منحط، كه اكثريّت سكنۀ عربستان را تشكيل مىداد؛ علاوه بر بتهاى قبيلهاى و خانگى، به تعداد روزهاى سال 360 بت مىپرستيدند، و حوادث هر روز را به يكى از آنها وابسته مىدانستند.
بتپرستى در محيط مكه، پس از ابراهيم خليل عليه السلام به كوشش «عمرو بن قصى» انجام گرفت. ولى به طور مسلّم در روزهاى نخست به اين صورت گسترده نبود، بلكه روز نخست آنها را شفيع دانسته؛ آنگاه گام فراتر نهاده، كمكم آنها را صاحبان قدرت پنداشتند. بتهايى كه دور كعبه چيده شده بود، مورد علاقه و احترام همۀ طوائف بوده؛ اما بتهاى قبيلهاى تنها مورد تعظيم يك دستۀ خاصى بود و براى اينكه بت هر قبيله محفوظ بماند، براى آنها جاهايى معين مىكردند و كليددارى معابد، كه جايگاه بتان بود به وراثت دست به دست مىگشت.
بتهاى خانگى، هر شب و روز ميان يك خانواده پرستش مىشد؛ هنگام مسافرت خود را به آنها مىماليدند؛ و در حال مسافرت براى عبادت خود، سنگهاى بيابان را مىپرستيدند؛ و در هر منزلى كه فرود مىآمدند، چهار سنگ را انتخاب كرده، و زيباتر از همه را معبود و بقيّه را پايۀ اجاق قرار مىدادند.
اهالى مكّه، علاقۀ مفرطى به حرم داشته و هنگام مسافرت سنگهايى از آن همراه خود برده، و در هر منزلى فرود مىآمدند، آنها را نصب كرده و مىپرستيدند. و شايد اينها همان «انصاب» باشند كه به سنگهاى صاف و بىشكل تفسير شده؛ و در برابر آنان «اوثان» است كه به سنگهاى شكلدار و