22«هذا» در آيه شريفه «رَبِّ اجْعَلْ هٰذٰا بَلَداً» اشاره به وادى است كه قبلاً ابراهيم عليه السلام آنرا ذكر كرده بود «رَبَّنٰا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوٰادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ» 1
«امناً» صفت براى بلد است پس تنها اهل شهر را شامل نمىشود بلكه نبات و حيوان هم از خطر قطع و صيد در امان هستند و به همين جهت قطع درختان و صيد جانوران بر محرمان جايز نيست.
بعد گويد پروردگارا اهل اين سرزمين را، آنها كه به خدا و قيامت ايمان آوردهاند از ثمرات مختلف روزى بخش و اين دعا نيز مستجاب گرديد.
همانطورى كه مشاهده مىشود چنانكه به استجابت اين دعا در سوره قصص آيه 57 اشاره نمود «أَ وَ لَمْ نُمَكِّنْ لَهُمْ حَرَماً آمِناً يُجْبىٰ إِلَيْهِ ثَمَرٰاتُ كُلِّ شَيْءٍ» حضرت ابراهيم عليه السلام در اينجا فقط براى مؤمنين دعا نمود. ولى بر خلاف آنچه ابراهيم عليه السلام تنها براى مؤمنين ثمرات خواست اما چون رحمت خداوند وسيع است و روزى دنيا را براى عموم مؤمنين و كفار قرار داده چنانكه آيه شريفه «كُلاًّ نُمِدُّ هٰؤُلاٰءِ وَ هَؤُلاٰءِ...» به اين معنى اشاره دارد، خداوند در پاسخ اين تقاضا چنين فرمود: كسانى كه راه كفر را پيش گرفتند بهره كمى از اين ثمرات به آنها خواهم داد اما در قيامت آنها را به عذاب آتش مىكشانم و چه بد سرانجامى است. 2
در اين كه منظور از ثمرات چيست؟ مفسران وجوهى بيان كرده اندولى ظاهراً ثمرات يك معناى وسيع دارد كه هرگونه نعمت مادى اعم از ميوهها و مواد ديگر غذايى و نعمتهاى معنوى را شامل مىشود. در حديثى امام صادق عليه السلام مىفرمايد: منظور ميوه