26«خدايا! خانه خانۀ تو، حرم حرمِ تو و بنده بندۀ تو است:
حكم آنچه تو برگويىلطف آنچه تو فرمايى!
اما آنچه كار را دشوارتر مىكند، نه فشار جمعيت است، نه بانگ دعا، نه پشت پا خوردن در طواف. دشوارى بزرگ اين است كه در همان وقت كه عنان خود را در كف مُطَوِّف و روحانى كاروان گذاشتهاى و با سيل خروشان جمعيت مىگردى، بايد مراقب تكليف و فريضهاى باشى كه گزاردن آن فقط در عهدۀ تو است. به علاوه اين تكليف را بايد با نيَّت و از روى قصد انجام دهى. از همان لحظه كه پارچهاى سفيد از كمر تا زانو پوشيدى و پارچهاى ديگر از دوش به پايين افكندى، مسؤوليتى فردى را عهدهدار شدى كه تا آخرين دقايق نيمۀ روز دوازدهم ذىالحجه بايد جزء جزء آن را عمل كنى. اركان و مناسك و فرايض، يكى پس از ديگرى، بايد با مراقبت كامل انجام شود و شايد به خاطر همين است كهروحانيان در آغاز هر عمل پى در پى تذكر مىدهند: نيت فراموش نشود! و نيز شايد براى همين است كهدر ديگر عبادات، انديشۀ قلبى در تَحقّق نيّت كافى است، اما در مناسك حج مىگويند مستحب است نيّت را به زبان آورند و گاهى انجام دادن همين مستحب، نگرانىها پديد مىآورد.