60
الف) جايگاه حج در سيره امام على(ع)
حضرت امام على(ع) درباره اهمّيت و جايگاه حج و تأثير آن در حيات اجتماعى و سياسى، و مادّى و معنوى بشريت به ويژه مسلمانها، سخنان مهمى را بيان فرموده است.
آن حضرت در آخرين وصاياى خود به فرزندان بزرگوارش امام حسن و امام حسين(ع) و مسلمانان فرمود:
الله الله في بَيتِ رَبِّكُم لاتُخلَّوُهُ ما بَقيتُم فَانَّه ان تُرِكَ لم تُناظَرُوا. 1
خدا را خدا را! درباره خانه خدا تا هستيد آن را خالى نگذاريد، زيرا اگركعبه، خلوت شود، مهلت داده نمىشويد.
در تعداد حج آن حضرت در روايات آمده است: «... وَ حَجَّ مَعَ النَّبي (ص) عَشرَ حَجّ» ؛ 2 «حضرت امام على(ع) همراه رسول خدا(ص) ده حج، انجام داده است».
ب) جايگاه حج در سيره امام حسن(ع)
در اهمّيت و جايگاه حج از منظر امام حسن(ع) همين بس كه آن حضرت 20 تا 25 بار حج پياده انجام داده است.
امام محمّد باقر(ع) روايت كرده است:
قالَ الحَسَنُ بنُ عَليّ(ع): انّي لأستحيي مِن رَبّي ان القاهُ وَ لَم امشِ الَي بَيتِهِ. 3
امام حسن(ع) فرمود: من از خدايم حيا مىكنم و شرم دارم از اينكه او را ملاقات كنم در حالى كه پياده به سوى [زيارت] خانهاش نرفته باشم.
در حديثى ديگر امام صادق(ع) در اين باره فرموده است: «اِنَّ الحَسَنَ بنَ عَليّ (ع) حَجَّ خمساً وَ عِشرينَ حَجَّةً ماشياً» 4؛ «امام حسن(ع) 25 بار با پاى پياده و بدون مركب حج انجام داد».
در روايتى ديگر آمده است: