6متبركه (به كوشش اصغر احمدى، براى سازمان اوقاف و امور خيريه و مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى پارسا، قم، صيح صادق، 1384) نيز ياد شود.

اما همه اينها متعلق به گذشته اند و اطلاعات آثار چند سال اخير را شامل نميشوند و بعضاً طبق استانداردهاى بين المللى تنظيم نشده اند. متعارف است، در هر موضوع، كتابشناسى ها هر سال و حداكثر هر دو سال يكبار ويرايش جديد و تكميل شوند. معمولاً پژوهشگران از آخرين كتابشناسى استفاده ميكنند.

قلمرو: عنوان اين پروژه «كتابشناسى حج و زيارت» است و مشتمل بر سه اصطلاح حج، زيارت و كتابشناسى است . منظور از كتابشناسى، اطلاع‌رسانى در زمينه ى كتب، مقالات و پايان نامه ها است. البته اين مأخذشناسى فقط كتابها را معرفى خواهد كرد. اطلاع در اين موارد مشتمل بر ديتاهاى صورى مربوط به چاپ، عنوان، نويسنده اثر و نيز اطلاعات مربوط به محتواى اثر است. از اينرو هر اثر در دو لايهى مأخذشناسى و توصيف محتوا يا چكيده معرفى ميشود. در همه اين فرآيندها، مطابق ضوابط و استانداردهاى بين المللى كار ميشود و از آخرين تجارب استفاده ميشود .

اما حج، اصطلاحى است كه گوياى مجموعهاى از اعمال و نيات است كه هر فرد مسلمان در ديدار مكه مكرمه و خانه خدا انجام ميدهد. زيارت هم مجموعهاى از كارها و نيتها است كه مسلمانان در ديدار مسجد رسول الله(ص) و مرقد شريف آن حضرت و نيز مراقد ديگر معصومين (ع) انجام ميدهند. معلوم است شيعيان با اعتقاد به امامت، احترام ويژهاى به چهارده معصوم (ع) دارند و مفهوم زيارت نزد شيعيان گستردهتر است .

به هرحال حج و زيارت گوياى مفهوم ديدار؛ ولى در حج، ديدار خانه خدا و در زيارت ديدار مرقد رسول الله(ص) يا امام على (ع) يا امام حسين(ع) يا ديگر ائمه(ع) مطرح است. البته گاه غير از چهارده معصوم(ع)، مرقد حضرت زينب در دمشق هم در قلمرو قرار ميگيرد.

اين كتابشناسى در صدد معرفى همه آثار حج و زيارت نيست بلكه فقط