34جهت به كسى بپردازند مىتوانند اعمال مسجدين را خودشان انجام دهند و براى هر كسى هم كه مايلند، قصد نيابت كنند البته همين جا فرصت خوبى است تا بر فضل و عنايت بى حساب الهى تأكيد شود و اين كه خداى مهربان چه قدر بخشنده است و به هر بهانه اى بندگانش را از عطاى سرشار خود بهره مند مىفرمايد.
2. به زائران اعلام كنيد كه براى مديريّت اعمال عبادى و برنامه هاى معنوى كاروان در خدمت شما هستم و راهنمايى برنامه هاى مسجدين سهله و كوفه را خودم شخصاً انجام خواهم داد و نيازى به استخدام مرشد و واگذارى كار به غير نيست.
3. اگر مدّتى است به عتبات نيامده ايد و محلّ دقيق مقامها را به خاطر نداريد، از نقشه مسجدين كه ضميمه اين نوشته است، استفاده كنيد و يا در ابتداى ورود به عنوان معّرفى كلّى مقامها، به اتفاق زائران همراه گشتى در مسجد بزنيد. به اين صورت در جريان مقامهاى مسجد قرار مىگيريد. البته نام هر يك از مقام ها با خط درشت و خوانا روى سنگهايى حكّاكى و در معرض ديد همگان نصب شده است.
4. اعمال مربوط به هر مقام مستقل از مقامهاى ديگر است و ترتيبى ندارد. بنا بر اين در هر مقامى كه ازدحام كمترى ديديد مىتوانيد عمل مربوط به آن را انجام دهيد.
5. اگر درون مقامى به خاطر ازدحام جمعيّت، جا نبود، مىتوانيد قدرى دورتر از آن، كنار جمعيّت متصل به آن مقام بنشينيد و صرف اتّصال به جمعيّت براى شما كافى است. (همانگونه كه در حج، براى خواندن نماز طواف پشت مقام ابراهيم با اين كه آن نماز عبادتى واجب است، فقها همين اتّصال به جمعيّت نمازگزار را كافى مىدانند؛ چه رسد به عتبات كه نمازها و عباداتش مستحب است.)
6. مىدانيد كه در انجام مستحبات انسان بايد به ظرفيّت روحى خود توجّه كند و اگر نشاط لازم همراه با اقبال قلبى و روحى درخود نمىبيند، بهتر است، عمل مستحبى را كوتاه و مختصر يا حتى آن را ترك كند. 1 متأسفانه اكنون در بين زائرانى كه سابقه تشرّف به عتبات دارند، نوعى كراهت و انزجار نسبت به اعمال مسجدين كوفه و سهله ديده مىشود و وقتى برنامه رفتن به آن جا مطرح مىشود، بعضى تمايلى نشان نمىدهند و توجّه داشته باشيد كه چنين خاطره تلخى نسبت به مكان فخيم و مباركى مثل مسجد كوفه و مسجد سهله زاييده سختگيرىها و يا درك نكردن لذت و شيرينى عبادت است. بنابراين در جمع زائران به صراحت به استحباب اعمال اين دو مسجد تأكيد شود و از آنان درخواست شود، در هر قسمت كه خسته شدند، مىتوانند از همان جا جدا شوند و در گوشه اى به استراحت بپردازند يا از بخش هاى مختلف مسجد بازديد كنند. بديهى است در اين صورت ديگر نسبت به اعمال مسجد احساس زدگى و ناراحتى نخواهند داشت. همراهان باقيمانده با عشق و علاقه برنامهها را دنبال مىكنند و ادامه كار براى شما آسان مىشود.
7. بخشى از دعاها را كه برآن تسلّط بيشتر داريد و داراى نكات سازنده و مورد نياز زائر است، براى زائران ترجمه كنيد تا زائران درك كنند در اين مناجات ها به خداى خود چه مىگويند.
8. برخى از مناسبت هاى مسجد كوفه را براى زائران شرح دهيد. مقاماتى از قبيل دكة القضا، بيت الطشت، دكة المعراج، محل كشتى نوح، محل قبول توبه آدم و... تاريخ هاى مستند و جالب توجهى دارند كه اگر در لابلاى اعمال مسجد به آنها نيز اشاره كنيد، موجبات رفع خستگى و انبساط خاطر و درعين حال رشد و ارتقاى فكرى و معنوى همراهان خود را فراهم ساخته ايد.
9. هدايت انجام اعمال مسجدهاى كوفه و سهله يك فرصت تبليغى مناسب براى روحانى و مداح كاروان است و از جمله شروط لازم براى كسى كه مديريّت معنوى و مذهبى كاروان را به عهده مىگيرد، اين است كه بتواند اين اعمال