32گرفته است. ¹

د) يارى خدا (عون اللّٰه)

يارى خداوند شامل حال همه مى‌شود؛ امداد او، رحمت واسعۀ اوست و خداوند نسبت به تمام انسان‌ها رئوف و رحيم است. اما خداى سبحان يارى‌هاى خاصى هم دارد كه شامل حال بعضى از انسان‌ها مى‌شود، چنانكه رحمت او نيز دو گونه است؛ رحمت عام و رحمت خاص.

رحمت عام شامل هم دنيا و هم آخرت و تمامى انسان‌ها مى‌شود ولى رحمت خاص او به دو گونه است يا فقط شامل بهشتيان در قيامت مى‌شود؛ از اين رو مخصوص آخرت است و يا اينكه اختصاص به برخى از انسان‌ها در دنيا دارد كه در اين صورت تنها مؤمنين و متقين از رحمت‌هاى خاص الهى بهره‌مند مى‌شوند. خداوند بر بعضى انسان‌ها كمك و امداد خاص خود را نازل مى‌كند. يك دسته از كسانى كه يارى‌هاى ويژۀ الهى را دريافت مى‌كنند، حجاج‌اند.

رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

«خداوند براى چهار نفر بر خود حقى قائل شده است كه آنها را يارى رساند:

رزمنده، ازدواج كننده، عبد مكاتب و حاجى.» ²

4. حكمتها و آثار حج

حج حكمتها و علتهاى فراوانى دارد. حج آثار و منافع بى‌شمارى در پى دارد و قرآن به اين حقيقت خبر داده است:

«وَ أَذِّنْ فِي النّٰاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجٰالاً وَ عَلىٰ كُلِّ ضٰامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ * لِيَشْهَدُوا مَنٰافِعَ لَهُمْ ...» ³ ؛