36
مكّه يا مدينه، كدام يك افضل هستند؟
شيخ طوسى در خلاف مى‌گويد: «مكّة افضل مِن‌المدينه و به قال الشافعى و اهل مكّه و اهل العلم اجْمع الاّ مالكاً فانّه قال المدينة افضل من مكّة...» 1 شيخ مى‌گويد: «مكّه برتر از مدينه است، و نيز شافعى و اهل مكّه و همه علما چنين مى‌گويند، ولى مالك معتقد است كه مدينه از مكّه برتر مى‌باشد».
استدلال:
كسانى كه به افضليت كعبه فتوا داده‌اند، به احاديثى چند از پيامبر اسلام استناد كرده‌اند:
1 «روى انّ الصلوة فى‌المسجدالحرام تعدِلُ بِمأة الف صلوة».
«يك نماز در مسجدالحرام معادل صد هزار نماز مى‌باشد».
و در بعضى روايات چنين آمده كه: «معادل هزار نماز در مسجدالنبى مى‌باشد». 2 2 ابن عباس مى‌گويد: وقتى پيامبر از مكّه خارج شد (مهاجرت كرد) روى خود بدان مكان شريف كرد و چنين فرمود:
«انتَ احبُّ البلاد الىَ‌الله تعالى و انت احب البلاد الىّ ولو لا انّ قومَكَ اخرجونى منك لما خرجتُ». «اى سرزمين مكه تو محبوبترين بلاد در پيشگاه خدا و در نزد من هستى. اگر مردم تو مرا اخراج نمى‌كردند، هرگز بيرون نمى‌رفتم». 3 و عبدالله بن عدى هم روايتى نظير حديث سابق نقل مى‌كند، او مى‌گويد: پيامبر را ديدم در حالى كه در محلّى به نام «جزوره» متوقف و بر شتر خود نشسته بود فرمود: «اى مكّه تو بهترين سرزمين خدائى، و محبوبترين زمينها به نزد من، اگر اهل تو مرا اخراج نمى‌كردند، هرگز خارج نمى‌شدم».
3 و نيز پيامبر فرمود: «صلاة فى مسجدى افضل مِنْ الف صلاة فيما سواه منَ‌المساجد الاّ المسجدالحرام».
«يك ركعت نماز در مسجد من از هزار نماز در مساجد ديگر برتر است، غير از مسجدالحرام». 4 در هر حال چون احكام حجّ جز با رجوع به دلائل آن فهميده نمى‌شود، ناگزير فقها و بزرگان دين براى بيان احكام اين فريضه بزرگ الهى، ادلّه هر باب را جداگانه ذكر كرده‌اند، (كه خداوند به همه آنان پاداش نيك عنايت فرمايد) ما هم مانند سلف صالح در حدّ لزوم احكام و ادلّه آن را بيان مى‌كنيم.