55زمين اين منطقه براى كشاورزى چندان مناسب نيست درحالى كه زمين هاى غرب و شمال غربى اين استان براى كشاورزى مناسبند. آب وهواى استان دياله متغير است گاهى مديترانه‌اى وگاهى گرم وخشك است.
استان دياله داراى تپه‌هاى باستانى فراوانى است كه تاريخچۀ آنها از هزارۀ پنجم قبل از ميلاد شروع مى‌شود و مهمترين اين تپه‌ها، تپۀ أسمر است كه در شهر باستانى اشنونا قرار دارد و درآن معابد، كاخ‌ها و تنديس هاى فراوانى وجود دارد، از اين تپه‌ها همچنين مى‌توان تپۀ >أجرب< و تپۀ >أشجالى< را نام برد. استان دياله هفت شهرستان دارد كه عبارتند از: بعقوبه، مقداديه، خالص، خانقين، بلدزور، كفرى و مدائن.
10. استان دهوك:
استان دهوك در منتهى اليه شمال غربى عراق واقع شده است. اين استان نيز همانند ساير استان هاى عراق از اهميت تاريخى بسيارى برخوردار است وآثار يافت شده در تپه‌ها وغارهاى آن نمايانگر اهميت تاريخى اين منطقه مى‌باشد. استان دهوك از لحاظ استراتژيك نيز حايز اهميت است وخط لولۀ نفت كركوك به تركيه از اين استان مى‌گذرد.
مساحت اين استان بالغ بر 10715 كيلومتر مربع است و داراى پنج شهرستان به نام‌هاى دهوك، سميل، زاخو، شيخان و عقره است. علت تسميۀ دهوك از نظر تاريخ نويسان چنين است كه اين واژه از دو كلمۀ >دو< فارسى و >هوك< كردى به معنى پيمانۀ غله مى‌باشد و در كل به معنى >دو پيمانه غله< است. به