36
پارتىها( 247 ق.م 226.م(:
پارتىها از اقوام آريايى ساكن در خراسان كنونى بودند كه به تدريج توانستند متصرفات خود را توسعه داده و عاقبت سلوكيان را از ايران و عراق بيرون كنند و به مدت 473 سال حكومت كنند. پايتخت آنان شهر تيسفون بود و عاقبت آخرين پادشاه آنان >اردوان< در سال 226م توسط ساسانىها از بين رفت. 1 ساسانىها( 226م 652 م(:
امپراتورى ساسانى مدت چهار قرن حكومت كرد، پايتخت آنها شهر تيسفون يا مدائن بود و علت تسميۀ اين شهر به مدائن اين بود كه شهر تيسفون از دوازده محله بسيار بزرگ و آباد تشكيل مىشد و هنگامى كه اين شهر در سال 16 ه. ق به دست لشكريان اسلام افتاد عربها اين شهر را مدائن ناميدند كه به معنى >شهرها< است. آخرين پادشاه اين سلسله يزدگرد سوم بود كه پس از شكست در مقابل لشكريان مسلمان فرار كرد و در شهر مرو توسط آسيابانى كشته شد.
دوران اسلامى:
اعراب قبل از اسلام نيز موفق شده بودند كه دولتهاى محلى كوچكى در بين النهرين برپا كنند هرچند كه اين دولت ها مستقل نبودند و معمولاً دست نشاندۀ يكى از دو قدرت آن روزگار يعنى امپراتورى ايران و يا امپراتورى رم شرقى بودند اما به هرحال ذكر و شرح اين پادشاهان عرب در تاريخ قبل از اسلام به دقت ثبت