40
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنّٰاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبٰارَكاً وَ هُدىً لِلْعٰالَمِينَ (آلعمران، 96)
همانا اوّلين خانهاى كه براى (عبادت) مردم مقرّر شد، همان است كه در سرزمين مكّه است، كه مايهى بركت و هدايت جهانيان است.
نكتهها:
« بَكّة » به معناى محلّ ازدحام و اجتماع مردم است.
يكى از ايرادهاى بنىاسرائيل اين بود كه چرا مسلمانان با توجّه به قدمت بيتالمقدّس كه هزار سال قبل از ميلاد توسط حضرت سليمان ساخته شده است، آن را كنار گذاشته و كعبه را قبلهى خود قرار دادهاند. اين آيه در پاسخ آنان مىفرمايد: كعبه از روز نخستين، اوّلين خانهى عبادت بوده و قدمت آن بيشتر از هر جاى ديگر است.
امام صادق عليه السلام با توجّه به جمله «اوّل بيت» فرمودند:
چون مردم مكّه بعد از كعبه گرد آن جمع شدهاند، پس حقّ اولويّت با كعبه است و لذا براى توسعه مسجدالحرام مىتوان خانههاى اطراف كعبه را به نفع حرم خراب كرد. 1 تفسير الميزان مىگويد: روايات « دَحوُ الارض» 2 بسيار است و هيچ دليل علمى كه مغاير آن باشد، پيدا نشده و با قرآن نيز مخالفتى ندارد.
حضرت على عليه السلام مىفرمايد: خداوند تمام مردم را از آدم عليه السلام تا آخرين نفر با همين سنگهاى كعبه آزمايش مىكند. 3 امام باقر عليه السلام فرمود: حضرت آدم و سليمان و