15ستيزى و... طرح كرده و مسلمانان را با طبقات و گروههاى اجتماعى از جمله مؤمنان، منافقان، اهل كتاب و معاندان و نيز ويژگىهاى اجتماعى و روانى هر گروه آشنا كرده است. بسيارى از زمينههاى اجتماعى در قرآن، ترجمانى از تحولات سياسى عصر رسول خدا (ص) است، امّا روش قرآن در طرح اين حوادث به گونهاى است كه بدون آن كه از اشخاص و مسبّبان حوادث نامى به ميان آورد، به طرح آن حادثه يا ذكر ويژگىهاى افراد و جرياناتى پرداخته است كه در مسير آن حادثه دست داشتهاند.
به عبارت ديگر آن قدر كه در قرآن به شناخت جريانات اجتماعى و به اصطلاح تيپشناسى توجه شده است، معرّفى افراد و قهرمانان حادثه مورد توجه نيست. و چنانكه مىدانيم در بين معاصران پيامبر(ص) تنها يك نفر با نام و نشان مورد نكوهش قرآن قرار گرفته كه همان ابولهب است.
اينكه چرا در قرآن كريم معاصران پيامبر(ص) به شكل مبهم و اجمالى طرح شدهاند، اين خود دلايلى دارد كه در رأس آن مىتوان از اهداف تربيتى قرآن و نيز حفظ جاودانگى قرآن و عدم تخصيص آيات قرآن به فرد و دورۀ خاصّى اشاره كرد. چنانكه امام باقر(ع) در اين مورد مىفرمايد
«اگر آن طور باشد كه پس از مرگ قومى، آيهاى كه در شأن آنان نازل شده نيز بميرد، از قرآن