19
مقام ابراهيم
فكر ابراهيم در ميان تودۀ مغرور و گمراه و عقايد و تقاليد پيچيده و درهم و عقول خفته براى شناسايى پديدآوردندۀ آن‌ها و زمين و حيات جاويدان قيام نمود و براى درهم شكستن بت‌ها و ايستادن در برابر سيل بنيان‌كن اوهام عمومى و نجات خلق در آغاز جوانى يك تنه قيام نمود. روح فداكارى او تا به آتش رفتن و قربانى نمودن فرزند ايستاد. تمام اين قيام‌هاى ابراهيم در قيام براى ساختن خانه كعبه كه نقش و انعكاس روح اوست ظاهر شد، پس كعبه و آداب آن، كسره مقام ابراهيم است، (محلى كه به نام مقام ابراهيم است، گويا رمزى از آن است) .
كعبه خانۀ «امن»
(وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً) محيط امنيت، آن محيطى است كه فاصله‌هاى قومى و نژادى و رنگ و لباس را از ميان مى‌برد. خيال متجاوز را محدود و دست متعدى را مى‌بندد. جنبش‌هاى اختلاف‌انگيز را آرام مى‌سازد و همه را به يك حقيقت متوجه مى‌نمايد و به يك رنگ درمى‌آورد. از آغاز پايه‌گذارى و در قرون گذشته و دوره‌هاى جاهليت و زمان‌هاى پر حوادث و خونين گذشته، اين ساختمان و محيط امنيت بوده است.
بر مستطيع است حج اين خانه
«و لله على النّاس. . .» چون در محيط اين خانه فقط نام خدا ظاهر و