53هاجر بگذاريد، البته شايد براى برادران مقدور نباشد تا آن احساس مادرى و تنهايى يك زن را درك كنند، ولى به هرحال هاجر نوزادى در آغوش با مسائلى كه برايتان گفتم واقعاً هيچ چيز نداشت تا به آن دلخوش باشد اما معجزه توكل به خداوند او را آرام و استوار نگاه داشت و ثمرات شيرين آن را بر او نازل كرد.
امروزه مسأله توكل در ميان ما بسيار كمرنگ شده است و ما همه چيز را در علل و اسباب ظاهرى كه آن هم تأثيرش به امر خداست جستجو مىكنيم و از گوهر بىنظير توكل و اميد به خداوند بسيار غافليم. حج اين فرصت را براى ما فراهم مىسازد تا بيش از پيش به توكل بينديشيم و از آن در زندگيمان بهره ببريم، باور كنيم كه خداوند هميشه و همه جا با ماست و ما را تنها نخواهد گذاشت.
نكته لطيفى كه در اينجا وجود دارد اين كه هاجر و اسماعيل دو نفر بودند و حضرت ابراهيم بايد ضمير تثنيه «ليقيما» به كار مىبرد و به كاربردن «ليقيموا» مىرساند كه او اميد داشته هاجر و اسماعيل آنجا بمانند و داراى نسل و فرزند شوند و آنان نيز اهل نماز باشند؛ و چنين نيز شدند.
دعا و اجابت دعاى ديگر حضرت ابراهيم اين است كه خدايا دلهاى برخى از مردم را به سوى آنان متمايل ساز، و آن دعا نيز اجابت شده است.
سيل مشتاقان آن سرزمين را هميشه و در همه جا مىيابند در حالى كه هيچ كجاى دنيا چنين زائران مشتاقى ندارد.
شما خودتان نگاه كنيد هنوز ثبتنام حج شروع نشده و تازه مقدمات بحث حج است اما در همين مسجد چه جمعيتى موج مىزند، اينها ثمرات دعاى ابراهيم است. جالب اين كه حضرت ابراهيم در دعاى خود