42زمان دست يابى به معدن و هنگام پرداخت خمس، زمان پالايش و خالص سازى و فراغت يافتن از آن، خواهد بود. هزينۀ اين كارها و هزينۀ امورى كه لازمۀ آن است از اصل معدن، محاسبه مى شود و به باقيمانده، خمس تعلّق مى‌گيرد و ابوحنيفه و اوزاعى نيز قائل به همين معنا هستند.» 1
شافعى در ا ين خصوص داراى دو ديدگاه است: الف - بايد فرا رسيدن سال، ملاحظه شود،كه ديدگاه مزنى نيز همين است، زيرا زكات،تنها در طلا و نقره واجب مى‌شود. بنابراين،در اين دو جنس، بايد فرارسيدن سال،لحاظ گردد.
ب - خمس، به هنگام دست يابى به معدن واجب مى‌گردد و به هنگام پالايش و خالص سازى و فراغت يافتن از آن، بايد خمس آن را بپردازد و اگر پيش از خالص سازى و پالايش، خمس آن را بپردازد، كفايت نمى‌كند. 2