29 لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبىٰ وَ الْيَتٰامىٰ وَ الْمَسٰاكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ ...

قُلْ لاٰ أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبىٰ

از ديدگاه فقهاى شيعه: منظور از ذى‌القربى، نزديكان پيامبراكرم‌اند.

به عقيدۀ يحيى بن حسين از فقهاى زيدى مذهب: «ذى‌القربى، چهار تيره‌اند: خاندان على، خاندان جعفر،خاندان عقيل، خاندان عباس و خمس ميان آنان، از زن و مرد، به گونه‌اى مساوى تقسيم مى شود.» ¹

شافعى با بيان آيۀ شريفۀ وَ اعْلَمُوا أَنَّمٰا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلّٰهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِي الْقُرْبىٰ وَ الْيَتٰامىٰ وَ الْمَسٰاكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ مى‌گويد: از همان زمان كه رسول خدا(ص) سهم ذى القربى را به بنى‌هاشم و بنى‌مطّلب عطا نمود، سنّت رسول خدا دلالت دارد كه ذى القربى همان كسانى‌اند كه خداوند سهمى از خمس براى آنان مقرّر داشته كه منحصر در بنى‌هاشم و بنى‌مطّلب‌اند، نه ديگران.» ²

شوكانى مى‌گويد: «دليل شافعى و موافقان نظريۀ او، در اين عبارت اين است كه سهم ذى القربى،منحصر به بنى‌هاشم و بنى‌مطّلب است نه ديگر خويشاوندان پيامبر، از