269سرزمين عراق، غير از سيدالشهدا(ع) و شهيدان كربلا، چهار گوهر جهانتاب ديگر را در دل خود دارد كه آسمان آن ديار را روشن ساخته‌اند:
- عبد صالح خدا، زندانى بغداد، موسى بن جعفر
- جوان‌ترين امام شهيد، جوادالائمه، حضرت امام‌محمدتقى(ع)
- امام مظلوم، حضرت هادى، على‌النقى(ع)
- پدر بزرگوار امام‌زمان، حضرت امام‌حسن‌عسكرى(ع)
دو گوهر نخست، در «كاظمين» به خاك آرميده‌اند و دو خورشيد ديگر در «سامرّا».
آنكه به زيارت عتبات عاليات در عراق مى‌رود، بى‌شك به آستان بوسى اين چهار امام در كاظمين و سامرا مشرّف مى‌شود. از اين‌رو در اين بخش، نگاهى به اين شهر مقدس داريم و عرض ادب به پيشگاه آنان كه شرافت بخش اين تربت پاك گشته‌اند.
آنانكه پاره‌هاى تن پيامبرند، و هركدام، با ستم جائران در گوشه‌اى از خاك، پراكنده گشته‌اند. آنچه در كاظمين، كهرباى جان زائر است، مرقد دو امام بزرگوار، امام‌موسى بن جعفر و امام‌جواد است.
نه آثار باستانى اين شهر، نه سابقۀ ديرين اين ديار كه به پيش از ميلاد مسيح مى‌رسد، و نه به خاطر آنكه روزى به نام «مقابر قريش» شهرت داشته است، و نه به خاطر آنكه اين گورستان قريش را پس از بناى بغداد در سال 164هجرى به دست منصور دوانيقى در غرب اين پايتخت عباسى بنا كردند و نام قديمش «شونيزيّه» بوده است.
هرچند امروز هم، هركس در گوشه و كنار اين ديار بچرخد، به بقاياى بناهاى باستانى بر مى‌خورد كه از روزگاران كهن مانده است و شكوهى تأمّل برانگيز دارد؛ ليكن پرچاذبه‌ترين اثر ماندگار اين ديار، مرقد منوّر فرزندان فاطمه، دو امام معصوم از نسل رسول خداست كه چون نگينى مكرّر، زينت‌بخش اين شهر است.
از آن پس كه امام‌كاظم(ع) در 25 رجب 183هجرى در 55 سالگى در تربت پاكش آرميد، سپس امام‌جواد(ع) در آخر ذى‌قعده 220هجرى در اين شهر مدفون گرديد، اين شهر به‌تدريج به «كاظمين» شهرت يافت. اين دو نور، هر دو جلوه‌اى از يك