105است، سابقهاى كه حتى به زمان حضرت آدم عليه السلام باز مىگردد. 12 - بيتوته در منا واجب شرعى است و - احتمالاً - راز آن در اين است كه مؤمن رياضت خود را در خوددارى از لذائذ دنيايى تكميل كند، تا بين دو كفۀ «ماديت» و «معنويت» ايجاد تعديل گردد.
افراط در امور مادى و نيز افراط در امور معنوى باعث محروم شدن از فيوضات الهى است.
زائر قبل از ورود به مناسك، بدون شك بر اثر جاذبههاى دلفريب ظاهر حيات، روح و قلب و جسمش دچار افراط در ميل و دلبستگى به امور مادى بوده و به همين خاطر از تهيه و تدارك توشه براى عالم آخرت بازمانده بود؛ اكنون در اين ديار به حكم حضرت حق بايد در مدار رياضت قرار بگيرد تا تعديل لازم در جهت امور مادى و معنوى حاصل شود و اگر بيتوتۀ واجب در منا را نخواست بايد بجاى آن به رياضت سختترى كه بيدارى اوّل شب تا صبح است همراه با عبادت و ذكر حق در مسجد الحرام تن در دهد.