46منا زندهكنندۀ ياد مردان بزرگى همچون ابراهيم خليل عليه السلام و امام حسين عليه السلام است، مردانى كه در راه خدا و عشق به معبودشان از عشق به مخلوق گذشتند و فرزندان خود را در راه او قربانى نمودند و اكنون تصوير همين رشادتها و از جانگذشتگىها است كه اين سرزمين را به مكتبى بزرگ براى مسلمين مبدل كرده است. اين سرزمين گوهر گران بهايى است كه ارزش آن را اعمال مسلمين از گذشتههاى دور تا به حال رقم زده است، اعمالى چون قربانى، حلق و تقصير، بيتوته، رمى جمرات، راز و نيازها و دعاهايى كه باعث مىگردد از ديدگان اشكى خونين فرو چكد. اعمالى كه همه و همه همچون تار و پودى به يكديگر پيوستهاند. منا سرزمين كوچ است، سرزمين كوچ از بدىها و تيرگىها، سرزمين كوچ از زيبايىهاى دنيوى، سرزمين كوچ از دلبستگىها و دل بستن تنها به يك معبود.
منا آيينۀ عبرت است. منا آموزگارى است كه درس از خودگذشتگى براى حق را به آدمى مىآموزد، منا جادهاى است نورانى كه تو را به سوى سعادت و به سوى معبود راهنمايى مىكند. منا سرزمين حرف نيست بلكه سرزمين عمل است.
صد مرحله را عشق به يك گام رود ليك
در هر قدم اين ره چه كنم صد تله دارد