شيعه و آل‌بويه ¹ در ايران

1) آل‌بويه از ديلميان هستند و سلسلۀ نسب آن‌ها به پادشاهان و خسروان ايران قبل از اسلام مى‌رسد. همانگونه كه اشاره شد حكومت آن‌ها در سال 321ه‍ .ق در شيراز آغاز گرديد و در سال 447ه‍ .ق به پايان رسيد. اولين فرمانروايانى كه از اين سلسله به حكومت دست يافتند سه برادرند: عمادالدين على بن بويه كه در سال 338ه‍ .ق از دنيا رفت. و معزالدين احمد بن بويه كه به سال 356ه‍ .ق دنيا را وداع گفت. و ركن‌الدين حسن بن بويه كه وفات او در سال 366ه‍ .ق روى داد. و آخرين فرمانرواى اين سلسله «الملك الرحيم» است كه مى‌گويند قبيلۀ خاقان در عراق بدو منسوب‌اند. ممكن است مطالعه كنندۀ اين كتاب تصور كند ما مى‌خواهيم فقط راجع به آل‌بويه و شيعه در ايران - مطابق عنوانى كه مطرح شد - به بحث و گفتگو بپردازيم؛ لكن ما بحث خود را تعميم داده و عراق و جاهاى ديگر را - كه سلطۀ آل‌بويه آن‌ها را فرا مى‌گرفت - ياد كرديم. و هدف ما از اختصاص دادن بحث به ايران براى اين است كه در اين فصل دربارۀ ايران به گفتگو نشسته‌ايم.