29
1- حج، تراكم قواى متكثّره در نقطۀ واحده است
وَ أَذِّنْ فِي النّٰاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوكَ رِجٰالاً وَ عَلىٰ كُلِّ ضٰامِرٍ يَأْتِينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيقٍ لِيَشْهَدُوا مَنٰافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ فِي أَيّٰامٍ مَعْلُومٰاتٍ 1.
«مردم را دعوت عمومى به حج كن تا پياده و سواره بر مركب‌هاى لاغر از هر راه دورى به سوى تو بيايند، تا شاهد منافع گوناگون خويش در اين برنامۀ حيات‌بخش باشند، و در ايام معيّنى نام خدا را ببرند.»
كلمۀ منافع، شامل انواع خيرات و مصالح، از مادّى و معنوى و دنيايى و آخرتى است و نشان مى‌دهد كه اجتماع عظيم امم و اقوام اسلامى در مجمع واحد، مانند دريايى است كه از به هم پيوستن نهرها و رودهاى بزرگ و كوچك، به وجود آمده باشد.
در نتيجۀ اتّحاد افكار و ائتلاف قلوب كه مولود وحدت عقيده و توحيد در عمل است، همه يك خدا را مى‌پرستند؛ امّت يك پيغمبرند؛ معتقد به يك كتابند؛ همه در صف واحد رو به يك قبله مى‌ايستند و دوش به دوش هم، بر گرد يك مركز مى‌چرخند و همه، يك برنامه و يك مسير و يك هدف دارند.
اين چنين وحدت در فكر و عمل، به طور قطع جمعيت‌ها را فشرده و متراكم مى‌سازد و نيرويى شكننده و قهّار توليد مى‌كند كه كوه‌ها را از جا مى‌كند و كوبنده‌ترين