30
مَثٰابَةً لِلنّٰاسِ وَ أَمْناً وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقٰامِ إِبْرٰاهِيمَ مُصَلًّى وَ عَهِدْنٰا إِلىٰ إِبْرٰاهِيمَ وَ إِسْمٰاعِيلَ أَنْ طَهِّرٰا بَيْتِيَ لِلطّٰائِفِينَ وَ الْعٰاكِفِينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ. 1
اين پاسخى است به درخواست حضرت ابراهيم عليه السلام كه در آيۀ 126 همين سوره (بقره)، از خداوند داشت. اگر مردم جهان عموماً - كه مورد نظر آيه است - و مسلمانهاى جهان خصوصاً به فلسفۀ اين سخن توجّه داشته باشند و عمل كنند، مىتوانند تمام مشكلات خود را در جوار اين خانۀ امن و در اين كنگرۀ عظيم جهانى حج حل و فصل كنند، خصومتها و نزاعها را به صلح و صفا مبدّل سازند. امروزه كه متأسّفانه بعضى از ملّتهاى مسلمان در حال كشمكش با يكديگر هستند و قدرتهاى ضدّ اسلامى از موقعيّت سوء استفاده مىكنند و آتش اختلاف را شعله ور مىسازند، بيش از هر زمان ديگر توجّه به فلسفۀ سياسى حج ضرورى است و چنانچه مسلمانان در اين مكان مقدّس به رفع اختلافهاى سياسى ، اعتقادى ، اجتماعى و اقتصادى اقدام كنند و به صلح و صفا برسند ، بيشتر تشنّجات جهانى از ميان خواهد رفت.
امنيّت خانه منحصر به عهد اسلامى نيست، در عصر جاهليت و از ابتداى احداث ، آنجا محلّ امن بوده است و اين امنيت تنها براى انسانها نيست كه حيوانات هم در امان هستند؛ زيرا كه فرموده است:
«(و به خاطر بياوريد) هنگامى كه خانۀ كعبه را مركز امن و امان براى مردم قرار داديم (و براى تجديد همين خاطره) از مقام ابراهيم نمازگاهى براى خود انتخاب كنيد و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه خانۀ مرا براى طواف كنندگان و مجاوران و ركوع كنندگان و سجده كنندگان (نماز گزاران)، پاك و پاكيزه كنيد .»
اين سخن بيانگر آن است كه آنچه براى خدا و به نام خداست در حقيقت براى مردم است و خدا از همه چيز و همه كس بى نياز است.
كعبه اوّلين خانهاى است كه براى عبادت و به عنوان قبلۀ مسلمين ساخته شده است و هيچ مركز عبادى و اجتماعى پيش از آن نبوده است كه به سود بشريّت به عنوان مركز