61حج يك فرصت استثنايى است، هم براى تك تك افرادى كه به اين عمل و عبادت بزرگ الهى موفق مى‌شوند و هم براى نظام مقدس جمهورى اسلامى، در عرصه‌هاى داخلى و بين المللى.
حج يك عمل فرهنگى، اعتقادى، عبادى، سياسى و اقتصادى است، يعنى از جميع جنبه‌هاى مورد نياز زندگى امروز، حج يك فرصت استثنايى است كه حالا به بعضى از موارد آن اشاره مى‌كنيم. البته شما بهتر از من مى‌دانيد، حتماً به طور مكرر مشرف شده‌ايد و به جزئيات اين اتفاق بزرگ واقف‌ايد، شرايط آنجا را مى‌دانيد و حتماً پيرامون ابعاد گوناگون حج بحثهاى مفصلى داشته‌ايد. حج يك اقيانوس عظيمى است كه داراى ذخاير بى‌پايان است، كه براى برداشت اين ذخاير در ابتداى راه هستيم، يعنى هنوز نرسيده‌ايم كه از ذخاير عظيم اين اقيانوس بهره‌بردارى كنيم، تازه نسيمى از حج دارد در كشور ما و جهان اسلام مى‌آيد. اين‌ها را شما بهتر از من مى‌دانيد. غرض از اين عرضم اين است كه حالا حالا جا دارد كه ما به اعماق برويم. به خصوص در بعد فرهنگى و سياسى و ان شاء اللّٰه در آينده نزديك در ابعاد اقتصادى حج و از نگاه سياسى و فرهنگى به جهان اسلام، كار و برنامه‌ريزى كنيم.
فضايى كه امروز در جهان اسلام است با فضاى گذشته كاملاً متفاوت است. الان جنب‌وجوش جديدى در جهان اسلام ايجاد شده است كه البته متأثر از انقلاب اسلامى، ملت ايران و نظام جمهورى اسلامى ايران است. يك تجديد حيات و نوسازى از انقلاب در افكار عمومى دنياى اسلام اتفاق افتاده و نوع مطالبات و نگاه مردم دچار يك جهشى شده است، يك موج جديدى از انقلاب كه امروز دارد كشور ما را درمى‌نوردد، به جاهاى ديگر هم رسيده است.
ما در همين سفر اخير واقعاً مى‌ديديم، در خود مسجد الحرام مسلمانها با اسم ما را صدا مى‌زدند، فرياد مى‌زدند، شعار مى‌دادند، خيلى عجيب، حتى افراد سعودى و بعضى مسلمانان كشورهاى ديگر.
حج هر سال براى ما يك نقطه عطف است، يعنى يك حركتى مى‌آيد و هر سال به