11
مقدمه
انسان، در درازناى حيات خود، مقاطع سه‌گانه دنيا، برزخ و قيامت (آخرت) را تجربه مى‌كند.
برزخ مابين دنيا و قيامت است. انسان پس از مرگ، تا نفخ صور و حساب‌رسى قيامت، در اين عالم به سر مى‌برد. بحث برزخ و چگونگى آن، از مباحث مهم فرجام‌شناسى است كه گوشه‌اى از زواياى آن با آيات و روايات، مكاشفات اهل معنا و مباحث عقلى و فلسفى آشكار مى‌شود.
يكى از مباحث مرتبط با عالم برزخ، تأثير اهداى خيرات در تكامل برزخى اموات است. مسلمانان، در روايات بسيارى، به اهداى خيرات براى اموات تشويق شده‌اند.
اما بررسى اين مسئله كه آيا خيرات مذكور در تكامل معنوى اموات تأثير دارد، يا اينكه احاديث وارد شده تنها در صدد تربيت اخلاقى زندگان است و اگر هم تأثير دارد، فقط از جنبه تنعم‌بخشى به آنهاست، منوط به بررسى پاره‌اى از مسائل است كه نقش زيربنايى براى مسئله يادشده دارند؛ اين مسائل عبارتند از: