41نماز فرادا بالاتر برده است. حكمتش اين است كه بر اثر جماعت، مسلمانان از يكديگر باخبر شده و دلهايشان به يكديگر نزديك مىشود. از طرفى ديگر، هفتهاى يك بار نماز جمعه برگزار مىشود؛ به نحوى كه در شعاع يك فرسخ در يك فرسخ، بر همه واجب است شركت كنند. در نماز جمعه (كه همان نماز ظهر روز جمعه است، ولى با تشريفات خاصى) به جاى دو ركعت آن، دو خطابه قرار داده است كه امام در آن خطابه علاوه بر مواعظ، اخبار اقطار عالم اسلام را به اطلاع آنها مىرساند و مصالح عمومى آنها را با آنها در ميان مىگذارد.
نماز جماعت يك اجتماع روزانه است و نماز جمعه يك اجتماع عمومى هفتگى است. نماز عيد فطر و نماز عيد اضحى دو عبادت اجتماعى سالانه است. شركت در اين جماعتها تنها مصالح مخفيهاى ندارد كه عقل بشر را بدان راهى نباشد. روشن است يكى از فلسفههاى تشكيل اين جماعت، به ويژه نماز جماعت، براى اجتماع روزانه، اتحاد، انسجام و همدلى بين مسلمانان است؛ ازاينرو نماز جماعت در ايجاد و استمرار وحدت اسلامى نقش انكارناپذيرى دارد. اجتماعى كه با عبادت قرين گشته و مسلمانان مىتوانند با همان هدف عبادى مشترك در كنار هم جمع شوند.
در روايات، كنار هم قرارگرفتن همه مسلمين، به ويژه شيعيان و اهل تسنن در نماز جماعت پر اهميت جلوه داده شده است. در روايتى امام باقر(ع) نماز با آنان را در صف اول، مانند نماز در صف اول پشت سر پيامبر اسلام(ص) دانستهاند. 1 در بيانى ديگر نيز نماز در صف اول با عامه، معادل شمشير كشيدن در راه خدا معرفى شده است. 2 اين تعبير همانطوركه بيانگر ثواب اخروى شركت در چنين جماعتى است، مىتواند اشاره به اين نكته نيز باشد كه چنين نمازى در برابر جبهه غيراسلام، يك نوع مبارزه و صحنه