15دربردارنده حكم شرعى براى پيامبر(ص) به‌صورت خاص مى‌باشد، تشريعى است.
آنچه در اين نوشتار پژوهش مى‌شود، خصائصى است كه با استناد به آيات قرآن، استنباط شده‌اند. پس از آن، ديدگاه دانشمندان شيعه و اهل سنت، مورد بررسى و تطبيق قرار گرفته و در مواردى، نقد و ايراد، انجام شده و در پايان، نظريه برگزيده، بيان شده است.
گفتنى است در اين پژوهش از بيان «خصائصى» كه در برخى منابع شيعه و اهل سنت ذكر شده است، ولى استناد قرآنى ندارد، خوددارى كرده‌ايم يا دست‌كم مورد نقد و رد قرار گرفته‌اند.
محدوده اثر پيش‌رو، خصائص پيامبر(ص) براساس آيات قرآن و ديدگاه دانشمندان علم تفسير، علوم قرآن، تاريخ، سيره و فقه شيعه و اهل سنت مى‌باشد. نگارنده ضمن بيان خصائص، به بررسى مستندات قرآنى، آثار، حكمت‌ها و چرايى خصائص مى‌پردازد.
در نوشته‌هاى برخى دانشمندان شيعه، «خصائص‌النبى(ص)»، با فضايل، سنن، دلايل، كرامات، حقوق، شمائل و... خلط شده است؛ به طورى‌كه همه اينها به عنوان خصائص ذكر شده‌اند و حال آنكه « خصائص‌النبى(ص)»، داراى تعريف محدودى است و هركدام از موارد ذكر شده، شاخه‌اى ديگر از سيره و تاريخ زندگانى پيامبر(ص) است. بنابراين تلاش شده است تا مباحث براساس تعريفِ پذيرفته شده، بيان گردد و از ذكر موارد ديگر سيره، خوددارى شود.
اهل سنت، زندگانى و سيره پيامبر(ص) را در مباحث مختلف، مانند مغازى، مكاتيب، سيره، شمائل، دلائل، فضائل، كرامات، ازواج و حقوق، تقسيم نموده و به صورت مستقل، بررسى كرده‌اند. از جمله مباحث مورد بررسى، موضوع «خصائص‌النبى(ص)» است كه تاكنون ميان اهل سنت رايج بوده و كتاب‌ها و پايان‌نامه‌هايى نيز در اين‌باره نوشته شده است.