16
اين مبارك بقعه را، حاجت به نور ماه نيست
در دل هر ذره، خورشيدى نهان دارد بقيع
بقيع: مقدس‌ترين و با فضيلت‌ترين «شفق» مكان‌ها، پس از قبر پيامبر گرامى اسلام(ص) در مدينه است. اين مكان مقدس كه محلّ دفن چهار امام معصوم(عليهم السلام)، همسران و فرزندان رسول خدا(ص)، جمع كثيرى از صحابه و ياران آن حضرت و تعداد زيادى از علما، شهدا و بزرگان اسلام است، از ديدگاه تاريخى و معنوى، داراى ارزش فوق‌العاده‌اى است. و همين نكته موجب شد، تا در اولين شماره اين مجله، جهت آشنايى خوانندگان محترم به شناخت و معرفى اين مكان شريف و بزرگانى كه در آن مكان آرميده‌اند، بپردازيم.
بقيع و معانى آن: قبرستان بقيع را كه قديمى‌ترين قبرستان مدينه است «جنةالبقيع» هم مى‌نامند. و از آنجا كه در اين مكان مقدس، درختى به نام «غرقد» بوده، به «بقيع الغرقد» نيز معروف است. بقيع در زبان عرب، به جايگاه وسيع، يا مكانى كه در آن درخت و ريشه‌هاى درخت باشد اطلاق مى‌شود. در مجمع‌البحرين آمده است: «البقيع من الارض: المكان المتّسع (قيل) و لا يسمّى بقيعاً الّا فيه شجرا و اصولها، و منه، بقيع الغرقد». بعضى مى‌گويند: بقيع به معنى توتستان، و بقعه، و مزرعه نيز آمده است. در كنار بقيع الغرقد، قطعه ديگرى، به نام «بقيع العمّات» بوده است كه در اين اواخر ديوار بين دو بقيع را برداشته، و هر دو قسمت را به صورت يك قبرستان درآورده‌اند.
بقيع در كجا واقع شده است؟ بقيع در سمت شرقى مسجدالنبى(ص)، و در حال حاضر تقريباً در وسط شهر مدينه واقع شده، كه از شمال به شارع عبدالعزيز، و از شرق به شارع ستين، و از جنوب به شارع باب العوالى، و از غرب به شارع ابى‌ذر، محدود شده است. در گذشته، ديوارهاى بقيع، از گل و خشت خام درست شده بود، كه بعداً دورتا دور اين قبرستان را با بلوك‌هاى سيمانى ديوار كشيده و روى ديوار نيز نرده‌ها و پنجره‌هايى، نصب كردند. متأسفانه تا چند سال پيش، درب بقيع تنها براى دفن جنازه‌ها باز مى‌شد و در غير