20

هجرت حكيمه خاتون(عليهاالسلام) از مدينه به سامرا

همان‌طور كه پيش‌تر گفته شد، تولد حكيمه خاتون(عليهاالسلام) در مدينه، پس از سال 212 ه .ق بوده است؛ به‌طورى كه ايشان در زمان شهادت پدر بزرگوارش، به سال 220 ه.ق، چند سال، بيش‌تر نداشته و محضر مبارك پدر بزرگوارش را زياد درك نكرده است. ازاين‌رو در دامن مادر بزرگوار به همراه امام هادى(ع) بزرگ شده و تا آن موقع، در مدينه سكونت داشته است.

برپايه مدارك و اسناد متعدد، هجرت اين بانوى عظيم الشأن به سامرا، قطعى است. اما زمان آن، روشن نيست. به يقين، امام هادى(ع) در زمان خلافت متوكل، از مدينه به سامرا هجرت كرده است. بنابراين حكيمه خاتون(عليهاالسلام) نيز به سامرا رفته است. اما از بررسى منابع موجود، نمى‌توان زمان سفر جناب حكيمه خاتون(عليهاالسلام) را مشخص كرد كه همراه برادر رفته يا در زمان بعد، به ايشان پيوسته است؛ هرچند كه احتمال دوم، درست‌تر به نظر مى‌رسد. علت چنين ابهامى، آن است كه اين سفر، به شدت زير نظر مأموران متوكل، انجام شده است. از اين‌رو بسيارى از حوادث اين هجرت، در تاريخ نيامده است. ¹