50
1. جايگاه تبليغ در جهان كنونى و امت اسلامى
امروزه با پيچيدگى فرهنگى و اجتماعى جوامع، تبليغ نيز جايگاه ويژهاى در علوم اجتماعى به خود اختصاص داده و با برعهده گرفتن كاركردهاى نوين و اتخاذ روشها و ابزارهاى متنوع و گسترده، پيچيدگىهاى خاص خود را يافته است. بخشى از اين پيچيدگى به تكنولوژى، ابزار و وسايل ارتباطى و بخش ديگر به تأثير ارتباطات بر ابعاد اجتماعى و فرهنگى جوامع برمىگردد. حتى جوامع پساصنعتى را جوامع اطلاعاتى مىنامند كه براساس چرخش آزاد اطلاعات قابل تحليل است. 1 البته اين جريان، عملاً يك فعاليت غيرمستقيم تبليغى است كه موجب سيطره فرهنگ و ارزشهاى مورد قبول صاحبان اين ابزارهاى ارتباطى و انحطاط و مقهور شدن فرهنگ ديگر نقاط جهان خواهد شد. 2
پيچيدگى تبليغ در جهان كنونى، فقط به جهت پيشرفت و تكامل ابزارهاى ارتباطى - صنعتى نيست، بلكه در شاخههاى علوم انسانى مربوط به تبليغ هم تحقيقات و مطالعات زيادى انجام شده است. امروزه تبليغ در كشورهاى پيشرفته صنعتى به پديده پيچيدهاى تبديل شده است كه از يكسو ردپاى مطالعات مربوط به آن را در صنعتهاى پيشرفته چاپ و انتقال اطلاعات مىتوان جستوجو كرد و از سوى ديگر تحقيقاتى در انواع هنرهاى سنتى و جديد از طرف جامعهشناسان بهخصوص جامعهشناسان ارتباطات و وسائل ارتباط جمعى و روانشناسان اجتماعى براى تحليل نحوه نفوذ در افكار و احساسات ديگران و تحقق تبليغ انجامشده، تا جايى كه تبليغ در دانش ارتباطات به گرايشى جديد تبديل شده است. در ارزيابى ميزان و نحوه تأثير تبليغ، روشهاى تحقيق و آمار به فراوانى مورد استفاده قرار مىگيرند. در شرايطى كه براى بهبود تبليغ و ارتقاى سطح موفقيت آن از مطالعات مربوط به مردمشناسى و فرهنگشناسى استفاده مىشود،