43
حج، تبليغ دينى و امت اسلامى
اشاره
اسلام به عنوان كامل‌ترين و خاتم اديان كه اداره تمام شئون زندگى بشر را در برنامه‌هاى خود دارد، نظام‌هايى را براى اداره جامعه در نظر گرفته است. در ميان اين نظام‌ها، نظام اجتماعى با توجه به ارتباطى كه با شئون فرهنگى و تمدنى جامعه دارد، از اهميت ويژه‌اى برخوردار است. در بين نظام‌هاى اجتماعى، نظام تبليغى اهميت ويژه و در عين حال پنهانى دارد كه با توسعه جوامع و پيچيده شدن شبكه ارتباطى در جوامع، آثار آن بيشتر نمود پيدا مى‌كند. اسلام در نظام‌سازى با رويكردى كاملاً تمدنى، دين را در صحنه اجتماع گنجانده است. نمونه بارز اين موضوع را مى‌توان در نظام تبليغى يافت.
در اين بين حج به عنوان اجتماعى‌ترين عبادت اسلامى، از مهم‌ترين ابزارهاى تبليغى امت اسلامى است كه با ماهيتى اخلاقى - عرفانى، ابعاد سياسى و اجتماعى بسيار قوى‌اى دارد. اين رسانه عظيم، دقيق و كهن اسلامى مبتنى بر روابط و حضور انسانى، هرسال تجمعى از نمايندگان مسلمانان برگزار مى‌كند. اين تجمع، فرصت بى‌نظيرى را در اختيار امت اسلامى قرار مى‌دهد تا علاوه بر ابعاد معنوى، از لحاظ سياسى و اجتماعى نيز اسلام را تقويت كنند. به اين ترتيب اسلام نظامى تبليغى را ايجاد مى‌كند كه در يك فضا و رويكرد دينى و معنوى، كل جهان اسلام با هم ارتباط برقرار كنند و به سوى هويت دينى سوق پيدا كنند. اين كنگره عظيم كه از نمايندگان سراسر جهان