188در روستايى كه بعدها به نام وى «محمودآباد» ناميده شد، سكونت گزيد. 1 در اين منابع تأكيد شده است كه او در پايان عمر خود، در سال 191ه .ق به صورت مخفيانه به تدمر رفت و در سال 193ه .ق در اين شهر از دنيا رفت و در كوه شمال شرقى آنجا به خاك سپرده شد. 2
البته در اينباره نظرات ديگرى نيز وجود دارد. «فرهاد دفترى»، پژوهشگر تاريخ اسماعيليان، معتقد است گويا محمد بن اسماعيل، بخش آخر زندگى خود را در خوزستان (جنوب غربى ايران) گذرانيده است. 3
اما در منابع انساب سادات تأكيد شده است كه محمد بن اسماعيل همراه هارون الرشيد به عراق رفت و در بغداد درگذشت 4 و در اين شهر مدفون شد. 5
محمد بن اسماعيل، نخستين امام مستور اسماعيليان، و ناطق هفتم آنان است. او در عقايد فرقه اسماعيليه، از جايگاه ويژه و منحصر بهفردى برخوردار است و دوره امامت وى، آغاز مرحله جديدى در تاريخ دعوت اسماعيليان به شمار مىآيد. 6
مزار محمد بن على در تدمر، در يك نقطه كوهستانى صعبالعبور واقع شده است. براى رسيدن به اين مزار، هيچ جاده اتومبيلرو وجود ندارد و تنها با پيادهروى و كوهنوردى طولانىمدت مىتوان به آنجا رسيد. اين مزار در محدوده يكى از مناطق نظامى كشور سوريه قرار دارد و بازديد از آن نيازمند دريافت مجوز ويژه است. نگارنده