15
مقدمه
فقه اسلامى به پشتوانه آيات قرآن و سنت‌هاى فعلى و قولى رسول خدا(ص) و حضرات معصومين(عليهم السلام) كه در قالب روايات متعدد عرضه شده است، از غناى بالايى برخوردار است. درعين حال، تفاوت ديدگاه مذهب اماميه و اهل تسنن را به وضوح مى‌توان در برخى از موضوعات فقهى مشاهده كرد؛ غروب شرعى از جملۀ اين موضوعات به‌شمار مى‌آيد.
با توجه به اهميت اين مسئله و به پيشنهاد گروه فقه و حقوق پژوهشكده حج و زيارت، بر آن شديم تا به موضوع «غروب شرعى از نگاه فريقين» پرداخته، آن را مورد بررسى دقيق فقهى قرار دهيم.
غروب به‌عنوان مبدأ وقت و زمان در فقه اسلامى، اعم از شيعه و سنى، در سه حكم كثيرالابتلاء مطرح مى‌شود:
اولين جايگاه، مبدأ زمان نماز مغرب است. فريقين متّفق‌اند كه با غروب خورشيد، وقت نماز مغرب داخل مى‌شود؛ گرچه نسبت به آنچه باعث تحقق غروب مى‌شود اختلاف ديدگاه وجود دارد.
دومين جايگاه مربوط به زمان افطار براى صائم است. اين مسئله نيز در فقه اسلامى مورد اتفاق است كه زمان صوم با غروب شمس تمام شده و با آن افطار جايز مى‌گردد. در اين زمينه عباراتى از فريقين بر اين مطلب دلالت دارد.