49در ادامه به جهت روشنتر شدن جوانب امارت و زعامت اميرالحاج، احكام و تكاليفى كه در علم فقه، به تبع روايات و احاديث، براى اميرالحاج بيان گرديده است، تبيين مىشود.
امارت و زعامت حاج در فقه
در منابع شيعه 1 و اهل سنت، 2 از اميرالحاج به عنوان «امام» ياد شده است و فقها و محدثان بر اين مطلب تصريح كردهاند؛ مثلاً علامه محمدتقى مجلسى گفته است: «امام، يعنى اميرالحاج» 3 صاحب جواهر نيز گفته است: «مراد از امام، يعنى اميرالحاج و بر اين مطلب ديگران نيز تصريح نمودهاند» 4؛ همچنين صاحب حدائق نوشته است: «مراد از امام كسى است كه خليفه او را والى و امير موسِم حج قرار مىدهد، نه امام معصوم(ع)». 5
احكام و تكاليف اميرالحاج
فقيهان شيعه و سنى مواردى چون «عدالت»، «آگاهى از مسائل و مناسك حج»، «شجاع بودن»، «اطاعت پذيرى»، «صاحبنظرى»، «كفايت» و «قدرت راهنمايى حاجيان» را از شرايط «اميرالحاج» دانستهاند. 6
در روايات و كتب فقهى، احكامى براى «اميرالحاج» وجود دارد كه به بعضى از آنها اشاره مىشود: