14- با توجه به سرد بودن هوا، كاروانهاى مدينه قبل حتىالامكان غسل و پوشيدن لباس احرام را در هتل انجام دهند، زيرا دوره سرماخوردگى در آنجا بسيار طولانى و سخت است و موجب اختلال در انجام مطلوب اعمال مى شود.
- براى كاروانهاى مدينه بعد كه در جحفه محرم ميشوند، غسل احرام توصيه و تأكيد نشود زيرا با توجه به اين كه زنان در ماشينهاى كولردار و مردان در ماشينهاى مكشوف مينشينند احتمال سرماخوردگى زائران بسيار زياد است.
- بهتر است زائران به نيت غسل ما فى الذمه غسلى انجام بدهند، چون در برخى موارد پيش آمده كه زائر غسل واجب، مثل جنابت يا غسل مسّ ميّت بر عهدهاش بوده و از آن خبر نداشته و پس از اعمال متوجّه شده است. البته زائران مدينه قبل اين غسل را در مدينه انجام دهند و زائران مدينه بعد در ايران. در ضمن به زائران تذكر داده شود با اين غسل نمىتوان نماز خواند و براى نماز بايد وضو گرفت.
- قبل از رفتن به داخل مسجد شجره، زائران نسبت به جغرافياى مسجد، محل وضو و غسل توجيه شوند و محلى را براى جمع شدن پس از احرام مشخص نماييد تا زائران به راحتى بتوانند اعمال را انجام دهند و كسى گم نشود. هم چنين تذكر داده شود كه كسى در محوطه بين وضو خانه و مسجد مُحرم نشود.
- در هنگام محرم كردن زائران سعى شود براى زائران كاروانهاى ديگرمزاحمت ايجاد نشود. لازم نيست براى احرام و تلبيه، زائران به دور مسجد چرخانيده شوند تا با سرو صدا و شلوغ كردن، حال دعا از ديگران سلب شود. در پاسخ به لبيكها به زائران تذكر داده شود كه با صداى بلند پاسخ ندهند چون ضرورتى ندارد و مزاحمت براى ديگران است.
- اگر وقت احرام مصادف با نماز جماعت مسجد شجره شد، لازم است زائران را به شركت در نماز جماعت راهنمايى نماييد و از تكرار لبيك به صورت دسته جمعى و با صداى بلند بپرهيزند.
- به خلاف احرام در مسجد شجره، در بقيه ميقاتها مسجد خصوصيت ندارد، و احرام در بيرون مسجد نيز صحيح است لذا بردن زائران به ويژه افراد معذور داخل مسجد لازم نيست.
- كسانى كه نياز به تلقين لبيك دارند قبلاً شناسايى شوند تا در ميقات جداى از جمع براى آنها لبيكها گفته شود.
- اگر زائران پس از خواندن نماز واجب محرم مىشوند، به استحبابِ احرامِ پس از نماز عمل شده و نيازى به خواندن نمازهاى مستحب احرام نيست، بلكه محرم شدن پس از نماز واجب (ادا يا قضا) از نماز مستحب افضل است.
- چون فتواى مشهور فقهاء لزوم احرام در داخل مسجد شجره است -بجز بانوان معذور- همه زائران را بايد به داخل مسجد برد تا محرم شوند و احتياط احرام در مسجد قديم نيز قابل ارجاع به فالاعلم است.
- هر چند به زبان آوردن نيّت احرام و ساير اعمال، واجب نيست ولى برخى از فقهاء مستحب دانستهاند و نيز قصد ترك محرّمات را نيز عدهاى لازم دانستهاند اگر براى احرام عمره تمتع اين گونه گفته شود مناسب است:
"به قصد شروع اعمال عمره تمتع و انجام آنها و ترك محرمات احرام، محرم مىشوم به احرام عمره تمتع... قربة الىالله."
- براى گفتن لبيك، چون برخى از فقهاء وصل به سكون و وقف به حركت را خلاف احتياط مىدانند و بعضى نيز گفتن لبيك پنجم را لازم نمىدانند اگر لبيك به سه صورت گفته شود و زائران جواب بدهند و به همين سه بار نيز اكتفا شود، كافى است:
بار اول جمله به جمله. هر چند با وقف به حركت و وصل به سكون و همراه با لبيك پنجم باشد.
بار دوم به همين شيوه بدون لبيك پنجم.
بار سوم با مراعات وقف به سكون و وصل به حركت.
- اگر كاروان كمتر از ده روز در مدينه اقامت دارند، در مسجد شجره نمازشان شكسته است.
- كسانى كه شك در استطاعت خود براى حجّ دارند و به يقين نرسيدهاند، هر چند وظيفه آنها حجّ واجب نيست ولى ميتوانند به نيّت وظيفه فعليّه محرم شوند تا اگر بعداً معلوم شد مستطيع بودهاند، اعمال انجام شده كافى باشد.
- پيش از حركت از ميقات، داخل اتوبوسها از همه زائران سؤال شود كه آيا همه آنها داخل مسجد شجره به نيت احرام عمره لبيك گفتهاند يا نه تا چنانچه كسى باقى مانده يا شك دارد، همانجا بتواند به مسجد برود و محرم شود.
- در ميقات جحفه نيز از احرام سؤال شود تا پيش از حركت و بيرون رفتن از ميقات نسبت به احرام تمام زائران اطمينان حاصل شود.
- برخى از محرمات احرام، مثل نگاه در آينه، زدودن مو از بدن و استفاده از عطر و صابون و اشياء خوشبو و پوشاندن سر براى مردان و صورت براى بانوان و حرام بودن زن و مرد بر يكديگر و نيزاستحباب تكرار تكبير تلبيه تا نزديك مكّه، عدم لزوم بيدار بودن در بين راه - چون برخى از زائران تصور مىكنند كه نبايد بخوابند- تذكر داده شود.
- نسبت به نگاه در آينه اتومبيل، گاهى يادآورى آن ضرر بيشترى دارد، چون معمولا حركت زائران در شب است و توجهى به آينه ندارند و اگر بىتوجه نگاهشان به آينه بيافتد اشكال ندارد و يادآورى آن گاهى سبب نگاه كردن ميشود. نسبت به محل اسكان و هتل، چون غالباً در سالن انتظار، راهروها، و دستشويىها آينه وجود دارد، بهتر است در بدو ورود به هتل، اين تذكر داده شود.
- در صورت امكان اگر آقايان در جلوى اتوبوس و خانمها عقب آن بنشينند و همسران كنار يكديگر نباشند، بهتر است.
- در ميقات يا در بين راه و در بدو ورود به مكّه، زمان رفتن براى اعمال را يادآورى فرمائيد.