65ايشان حج را فريضه‌اى خاص در ميان فرائض دينى مى‌داند كه جنبه‌هاى معنوى و سازنده فوق‌العاده‌اى در آن لحاظ شده است. در انديشه ايشان حج، واجبى، بى‌نظير است؛ چنان كه اگر ما در همه تعاليم اسلامى غور كنيم، شبيه آن را نخواهيم يافت. حج، وضع مخصوصى دارد و جنبه معنوى در آن فوق‌العاده است. براى مثال يك نوبت نماز را كه ملاحظه كنيد، چند دقيقه ذكر خداست؛ اما حج از آغاز پرداختن به اعمال كه طى چند روز انجام مى‌گيرد؛ چه در داخل خانه خدا، در مسعاى شريف، در عرفات، در مشعر، در منا، در اعمال گوناگون، در طواف‌هاى مختلف، در نشست و برخاست‌ها و در حركت از نقطه‌اى به نقطه ديگر، همه ذكر خداست. 1
در حقيقت در انديشه مقام معظم رهبرى كه بر بستر درك روشمندانه از منابع اصيل دين به خصوص قرآن، استوار است، راهيابى به كمال انسانى از فرد شروع مى‌شود و در بستر «جامعه» رشد يافته، شتاب مى‌گيرد و تحقق كمال انسان‌ها را سريع‌تر و آسان‌تر مى‌كند. به طور طبيعى حيات دنيوى انسان در ذيل ولايت و حكومت صالحان (يعنى آن «جامعه»اى كه در رأس آن انسان يا انسان‌هايى صالح، حكومت مى‌كنند) كه اهتمام بر اقامه حق و عدل دارند، به حيات طيبه انسانى كه در انديشه آيت‌الله خامنه‌اى راه رسيدن به كمال انسانى است، نزديك‌تر است.
در واقع حج، در آئينى پُر راز و رمز، و در آميزه شگفت‌آورى از شُكوه و خاكسارى، و اقتدار و فروتنى، و حركت و تلاش درونى و بُرونى، نمادى از مبارزه و جهاد نفسانى و جهانى انسانِ مسلمان، در راه تحقق حيات طيبه انسانى را در برابر چشم آدمى مى‌گذارد و حج‌گزار را به تمرين عملى وظايف بزرگ خود وا مى‌دارد. 2
بنابر اين اولين و مهم‌ترين كاركرد حج ابراهيمى در انديشه آيت‌الله خامنه‌اى، انسان‌سازى و ارتقاى درجات روح انسانى است.