43قرآن‌كريم و سيره و سنت اهل‌بيت عليهم السلام مهم‌ترين منابعى هستند كه با شهود، انسان را مدد مى‌رسانند. از ديدگاه مقام معظم رهبرى، قرآن كريم يكى از منابع اصلى معرفت انسان است كه بسيارى از مبانى علوم انسانى و اسلامى، از آن، قابل استخراج و استنباط است:
ريشه و پايه و اساس علوم انسانى را در قرآن بايد پيدا كرد. يكى از بخش‌هاى مهم پژوهش قرآنى اين است. بايد در زمينه‌هاى گوناگون به نكات و دقائق قرآن توجه كرد و مبانى علوم انسانى را در قرآن كريم جست‌وجو كرد و پيدا كرد. اين يك كار بسيار اساسى و مهمى است. اگر اين شد، آن وقت متفكرين و پژوهندگان و صاحب‌نظران در علوم مختلف انسانى مى‌توانند بر اين پايه و بر اين اساس (قرآن) بناهاى رفيعى را بنا كنند. البته آن‌وقت مى‌توانند از پيشرفت‌هاى ديگران، غربى‌ها و كسانى كه در علوم انسانى پيشرفت داشتند، استفاده هم بكنند، لكن مبنا بايد مبناى قرآنى باشد. 1
فرجام بحث
چنان‌كه در متن اين نوشتار بيان شد مهم‌ترين ويژگى انديشه مقام معظم رهبرى در بررسى و تبيين فريضه حج، به كار بستن رهيافت جامع‌نگرى و تكثر روش‌شناختى است. روشن شد كه ايشان تحويلى‌نگرى و حصر روش‌شناختى را موجب آن مى‌دانند كه قدر و ارزش حج، دانسته نشود و مسلمين از منافع كثير آن بى‌بهره بمانند. همچنين روشن شد ايشان از طريق رويكرد روشمندانه به فقاهت و اجتهاد، معتقد به روش «اجتهاد دينى مطلق» هستند كه با آن مى‌توان به يك منظومه منسجم در باب نظريه ناب دينى رسيد. روش اجتهاد دينى فقط يك شيوه و روش استنباط فروعات فقهى نيست بلكه نظريه و روش عام استنباط همه تعاليم دينى از منابع معتبر است. آنچه باعث شده است كه در روش اجتهاد دينى رهيافت جامع‌نگر و تكثر روش‌شناختى نهفته باشد و