42 دفاع عقيدتى شيعه تاريخچه‌اى طولانى دارد؟ به بيان ديگر، منظومۀ عقيدتى تشيع و دفاع از مبانى آن، شكل‌گرفتۀ دوران اخير است كه فرصتى براى تقويت مذهبى يافته يا اين مدافعه از ابتداى جريان هدايت ائمه وجود داشته است؟
اينكه شيعيان مبانى خود را در دوره‌هايى كه به قدرت نسبى رسيده‌اند، تقويت و تبيين كرده باشند، از اهميت عقايد آنها نمى‌كاهد. ولى به اين معنا نيست كه از گذشته به آن نپرداخته‌اند. براى نمونه، قاضى عضدالدين ايجى (متوفاى 756ه.ق) 1، در جلد هشتم و مقصد ششم از مرصد چهارم در بحث امامت مفضول بر فاضل، ادله شيعه را براى مقدم بودن شايستگى على عليه السلام در مورد خلافت پيامبر (ص) آورده است. ادله‌اى كه ايشان در سال 756 (حدوداً 670 سال پيش) نقل كرده، فراتر و گسترده‌تر از استدلال‌هاى شيعه است. بسيارى از آياتى كه در انديشه شيعى بدان‌ها استناد نمى‌شود، در نظر او جزء ادله امامت است؛ براى مثال آيه «وَ يُطْعِمُونَ الطَّعٰامَ عَلىٰ حُبِّهِ مِسْكِيناً وَ يَتِيماً وَ أَسِيراً» (دهر: 8) را به‌عنوان ادله شيعه در فضيلت و برترى اهل‌بيت مى‌آورد. يا در استناد به خطبه‌هاى امام مى‌گويد:
ذكر في خُطْبَتِهِ مِن اسرارِ التَوحيدِ و العدلِ وَ النبوة و القَضاء و القَدَرِ ما لمْ يقَعْ مثلُه في كلام سائر الصَحابة و الآن جَميعُ الْفِرَقِ يَنتسبون الَيه في