68
و) تلاش در كاهش اسناد
بىترديد هرچه واسطه ميان راوى و منبع صدور، كمتر باشد آن روايت از ارزش بالاترى برخوردار است؛ از اين رو، كلينى در كافى سعيش بر اين است كه:
اوّلا ً: واسطه ميان خود و معصوم(ع) را بهحداقل برساند، تا بر متانت و قوت حديث بيفزايد 1، وى گاهى براى كاهش يك واسطه مسافرتهاى طولانى را تحمل مىكرد؛ سفر او بهدمشق آن روز، شايد بههمين منظور صورت گرفته باشد. ابنعساكر، يكى از كسانىكه براى فراگيرى حديث وارد دمشق شده، كلينى را نام مىبرد: « محمدبن يعقوب و يُقال... ابوجعفرالكليني من شيوخ الرّافضة قدم دمشق و حَدّث بِبَعلبَك عن ابيالحسُين محمّدبن علي الجعفري السّمرقندي، و محمدبناحمد الخفاف النّيسابوري، و عليبن ابراهيم بن هاشم... » 2.
ثانيا ً: كلينى در مواردى بهنوعى سندهاى يك روايت را با سند روايت ديگر هماهنگ مىسازد، بدينصورت كه يك روايت را با سند كامل مىآورد، سپس همان حديث را با سند ديگر هم آورده، مىنويسد: «مثله» 3، كه اين روش از يكسو، اشاره بهسند جديد است و از ديگرسو، سبب مىشود كه قطع يا ارسال و يا ضعف احتمالى حديث و سند آن، جبران گردد 4.