23 3) آيت الله سيستانى: از مطالعه منهاج الصالحين و المسائل المنتخبة و توضيح المسائل ايشان ¹ به دست مى‌آيد كه مسأله سه صورت دارد:

صورت اول: ميّت اعتقادى به پرداخت خمس نداشته است.

صورت دوم: ميت اعتقاد به دادن خمس داشته، ولى عملاً خمس نمى‌داده.

در اين دو صورت هر چند پرداخت خمس بر او واجب بوده ولى پرداخت خمس بر ورّاث واجب نيست چه نسبت به صورتى كه خمس متعلق به عين ارث موجود بوده و نداده و چه به ذمه او تعلّق گرفته و نداده است، در هر دو حال چيزى

بر ورّاث نيست.

صورت سوم: ميت معتقد به دادن خمس بوده و خمس هم مى‌داده ولى نسبت به برخى از اموال موفق به پرداخت خمس نشده در اين صورت بر ورّاث واجب است، قبل از تقسيم ارث خمس را بپردازند هم خمسى كه به عين اموال موجود تعلق گرفته و هم خمسى كه بر ذمه ميت بوده است.