17باورهاى درست، اخلاق و رفتار نيك مى‌خواند؛ در مقابل، شهوت او را به باورهاى نادرست، اخلاق و رفتار ناپسند مى‌كشاند.

تكليف، انسان را از چنگال هوسهاى سركش و نيازهاى دروغين رها مى‌كند و در راهى كه عقل مى‌پسندد، قرار مى‌دهد.

امام على عليه السلام در نصيحتهاى خود به فرزندش امام مجتبى عليه السلام فرمود:

خداوند جز به نيكى، به تو فرمان نداده و جز از بدى، تو را باز نداشته است. ¹برنامۀ تكليف، در واقع همان برنامۀ عقل براى تأمين سعادت و تكامل انسان است؛ واجبات، دعوت به نيكها و محرّمات، بازداشتن از بديهاست.

امام على عليه السلام فرمود:

اگر خداوند مردم را از محرّمات خود نهى نمى‌كرد، بر انسان عاقل واجب بود كه از آنها اجتناب كند. ²فرمان قطعى عقل، براى انسان كافى است و خداوند متعال نيز جز كارهاى زشت را ممنوع نكرده است. از اين رو، امام معصوم مى‌فرمايد: حتّى اگر خداوند كارهاى ناپسند را ممنوع نساخته بود، افرادى كه فرمان عقل را مى‌پذيرند، مرتكب كارهاى زشت نمى‌شدند.

امام على عليه السلام اين مسألۀ بسيار مهم را با صراحت بيشتر چنين توضيح مى‌دهد:

«لوكنّا لانرجو جنّة ولانخشى ناراً و لاثواباً و لا عقاباً لكان ينبغى لنا أن نطلب مكارم الأخلاق فإنها تدلّ على سبيل النّجاح» ³