47
حج، عامل تقويت دين
با توجه به مفهوم حج، مى‌توان معناى احاديثى كه تقويت بنيان‌هاى دينى را به حج نسبت داده، درك نمود و دريافت كه چگونه حج، با ايجاد تغيير بنيادين در بينش و روش انسان، مبانى اعتقادى و رفتارى او را به گونه‌اى محكم مى‌كند كه حاضر نشود در موقعيت‌هاى گوناگون زندگى، از اصول اعتقادى و رفتارى دين، فاصله گرفته و عملى برخلاف دستورات آن انجام دهد. از اين‌رو اميرمؤمنان(ع) فرمودند:
«فَرَضَ اللَّهُ تَعَالَي ... الْحَجَّ تَقْوِيَةً لِلدِّينِ» 1
«خداوند ... حج را براى تقويت دين، واجب گردانده است.»
و حضرت زهرا(عليها السلام) در خطبه خود فرمودند:
«فَجَعَلَ اللَّهُ ... الْحَجَّ تَشْيِيداً لِلدِّينِ» 2
«خداوند ... حج را براى استوارى پايه‌هاى دين مقرر كرد.» 3
حج، سبب آرامش و سكون
روزه (پرهيز از اميال نفس) و حج (عزيمت بر توبه از بينش و روش نادرست) انسان را از ايجاد آرامش زودرس با ارتكاب گناه بازداشته و به وعده‌هاى الهى در آخرت و آرام گرفتن به آن سوق مى‌دهد. امام باقر(ع) در اين‌باره فرمودند:
«اَلصِّيَامُ وَ الْحَجُّ تَسْكِينُ الْقُلُوب» 4
«روزه و حج، سبب ايجاد آرامش و سكون دل‌هاست.»