46خود را كه نشانه شخصيت هر فرد است، در آورند و با اصلاح نكردن موهاى سر، قيافههاى خود را تغيير دهند.
اين، آزمونى بزرگ و امتحانى سخت و آزمايشى آشكار براى پاك سازى و خالص شدن است كه خداوند آن را سبب رحمت و رسيدن به بهشت قرار داد. اگر خداوند، خانه محترمش و مكانهاى مراسم حج را در ميان باغها و نهرها و سرزمينهاى سبز و هموار و پر درخت و ميوه، مناطقى آباد و داراى خانهها و كاخهاى بسيار و آبادىهاى به هم پيوسته، در ميان گندمزارها و باغهاى خرّم و پر از گل و گياه و داراى مناظر زيبا و پر آب، در وسط باغستانى شادىآفرين و جادههايى آباد قرار مىداد به همان اندازه كه آزمايش ساده بود، پاداش نيز سبكتر مىشد.
اگر پايهها و بنيان كعبه و سنگهايى كه در ساختمان آن به كار رفته، از زمرّد سبز و ياقوت سرخ و داراى نور و روشنايى بود، دلها ديرتر به شك و ترديد مىرسيدند و تلاش شيطان بر قلبها كمتر اثر مىگذاشت و وسوسههاى پنهان او در مردم كارگر نبود.
در صورتى كه خداوند، بندگان خود را با انواع سختىها مىآزمايد و با مشكلات زياد به عبادت مىخواند؛ به اقسام گرفتارىها مبتلا مىسازد تا كبر و خودپسندى را از دلهايشان خارج كند و به جاى آن، فروتنى آورد و درهاى فضل و رحمت خويش را بر رويشان بگشايد و وسايل عفو و بخشش خويش را به آسانى در اختيارشان قرار دهد.
د) سراسر اعمال حج، شعائر الهى
در مكتب اسلام جايگاه حج، آن چنان والا و ارزشمند است كه خداى تعالى، زمان و مكانى كه حج و عمره در آن انجام مىشود و نيز كسانى كه حج و عمره را به جا مىآورند، هم چنين قربانى حج، حتّى كفشى را كه به نشان قربانى بودن حيوان بر گردن آن مىآويزند، همه را از شعائر الهى ياد كرده است؛ چنانكه در اين باره مىفرمايد:
(يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاٰ تُحِلُّوا شَعٰائِرَ اللّٰهِ وَ لاَ الشَّهْرَ