2كه پژوهشگران از اقشار و تخصصهاى مختلف به ابعاد حج و زيارت پرداخته اند و هرساله صدها كتاب و مقاله در اين زمينه عرضه ميشود و در اينجا هم مثل ديگر بخشهاى جامعه اگر پژوهشگران و نخبگان به خوبى به وظايف خود عمل كنند، جامعه هدايت خواهد شد. اما با نگاهى به آثار عرضه شده در اين زمينه معلوم ميشود كه مشكلات و نواقصى هست؛ ابتكار، و از ديگر سو، پرداختن به دغدغه ها و معضلات كمتر به چشم ميخورد.

يك علتِ مشكلات در عرصه ى حج و زيارت، فقدان اطلاع رسانى مناسب است. اين كمبود، مؤلفان را به سوى تأليف كارهاى تكرارى و بدون توجه به واقعيتها و مشكلات سوق ميدهد. حال در صورت فعال شدن سامانه هاى اطلاع رسانى، وضعيت پژوهش در اين عرصه سامان ميپذيرد و به تبع آن جامعه هدايت و توجيه خواهد شد و ميليونها دلارى كه در سراسر جهان هزينه ميشود و زمانهاى زيادى كه مصروف ميگردد، تأثير بسيار زيادتر و ماندگارترى بر جاى خواهد گذاشت. همانگونه كه قرآن مجيد فرموده در حج منافع زيادى هست كه بايد صيد شود و مسلمانان با بهره‌گيرى از اين فرصت‌ها به سازندگى خود و جامعه، بهبود اخلاقيات و توسعه اجتماعى همت گمارند.

بنابراين هدف اين پژوهش اطلاع رسانى در عرصهى آثار منتشره پس از پيروزى انقلاب اسلامى ايران تاكنون است، تا از اين طريق، حج پژوهى و زيارت پژوهى در مسير صحيح قرار گيرد و با اين تصحيح، جامعه هم در مسير صحيح قرار گيرد. به ويژه مديريت حج و زيارت با بهره گيرى از همين اطلاعات ميتواند برنامه ريزى داشته باشد يا خط مشى خود را اصلاح نمايد.

پيشينه: حج و زيارتِ خانه خدا و مزارات بزرگان اسلام و تشيع از قرون نخستين اسلامى توجه مسلمانان را جلب كرد و دانشمندان از همان روزگار از منظرهاى مختلف به ابعاد اين دو پديده پرداخته اند. ابننديم در كتاب مشهورش از نويسندهاى به نام اباعبدالله محمدبن الحسن (درگذشت 189ق، مقيم كوفه و درگذشت در رى) ياد كرده كه كتابى به نام الحج و كتاب ديگرى در نقد