16آنها افزوده،شايستۀ توجه و دل دادن نويسندگان و دانشوران و تاريخنگاران و تاريخ پژوهان است.نگارنده،هر چند در شمار اين كسان نيست اما خود را در رديف آنان جاى مى‌دهد.هم از اين روى؛چون مجموعۀ بن لادن-كه افتخار اجراى طرح‌هاى توسعه حرمين را از آنِ خود ساخته-از او خواستند در اين باره چيزى بنويسد و چون اين مجموعه از طريق مشاور عالى‌قدر خود،استاد خلف عاشور،از وى خواستند كتابى در اين زمينه بنگارد تا يادگارى براى تاريخ و سندى ماندگار باشد كه از شايسته‌ترين كارها و از آنچه به هدف بزرگداشت شعائر الهى و در توسعه‌هاى عظيم حرم‌هاى مكه و مدينه بر طبق اخلاص نهاده شده است،سخن مى‌گويد.پاسخ وى آن بود كه نه فقط چنين درخواستى را مى‌پذيرد،بلكه در پاسداشت شرف نويسندگى،مى‌كوشد تا هر چند بخشى از آن همه هست را كه بذل توسعۀ حرم و توجه به آن شده است،به تصوير كشد.
نگارنده در حالى اين پيشنهاد را پذيرفت كه مى‌دانست مجموعۀ بن لادن،پيش از اين،كتابِ گران‌سنگ ديگرى با نام«قصة التوسعة الكبرى»به قلم استاد حامد عباس منتشر كرده است.اما از آنجا كه انتشار آن كتاب قبل از پايان پذيرفتن عمليات توسعه صورت گرفته،مؤسسه صلاح بر اين دانست كه با پايان گرفتن توسعه،آنچه را پيشتر در اين باره منتشر كرده است تكميل كند.
چون كتاب حاضر در حقيقت نوعى تجديد نظر در محتواى كتاب حامد عباس است و البته افزوده‌هايى نيز دارد،مناسب مى‌نمايد با نامى نو،در جامه‌اى جديد و به قلمى ديگر فرا روى نهاده شود.«الكعبة المعظمة و الحرمان الشريفان عمارة و تاريخاً»نامى است كه نگارنده بر اثر خويش نهاده و اين نه به معناى رويگردانى از قصة التوسعه،بلكه تكمله‌اى از آن در جامه‌اى نو است. 1
هرچند مؤسسۀ بن لادن با شمار فراوانى از افراد و مؤسسه‌هاى صاحب نام،در